ਪੰਜਾਬ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ-ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰ (ਕੇ.ਵੀ.ਕੇ), ਰੋਪੜ ਨੇ ਪੀ.ਏ.ਯੂ. ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੇ ਪਸਾਰ ਸਿੱਖਿਆ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ 29.09.2025 ਨੂੰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ ਭਲਾਈ ਵਿਭਾਗ, ਰੋਪੜ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਨੈਸ਼ਨਲ ਮਿਸ਼ਨ ਆਨ ਨੈਚੁਰਲ ਫਾਰਮਿੰਗ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ। ਰੂਪਨਗਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਬਲਾਕਾਂ ਦੇ ਕੁੱਲ 50 ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਸਿਖਲਾਈ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ।

ਕੇ.ਵੀ.ਕੇ ਰੋਪੜ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ (ਸਿਖਲਾਈ) ਡਾ. ਸਤਬੀਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਖਰਚਿਆਂ ਅਤੇ ਕਰਜ਼ੇ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ, ਰਸਾਇਣਕ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਕੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਟਿਕਾਊ ਖੇਤੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਉਪਜਾਊ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਜੈਵ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਇਹ ਰਸਾਇਣ-ਅਧਾਰਤ ਖੇਤੀ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ 'ਤੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਇਆ। ਤਕਨੀਕੀ ਸੈਸ਼ਨਾਂ ਦਾ ਤਾਲਮੇਲ ਡਾ. ਉਰਵੀ ਸ਼ਰਮਾ, ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ (ਪੌਦਾ ਸੁਰੱਖਿਆ) ਅਤੇ ਡਾ. ਸੰਜੀਵ ਆਹੂਜਾ, ਸਹਿਯੋਗੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ (ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਵਿਗਿਆਨ) ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰੇ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਦੇ ਦਾਇਰੇ, ਲੋੜ, ਸਿਧਾਂਤ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਬੀਜਅਮ੍ਰਿਤ, ਜੀਵਅਮ੍ਰਿਤ, ਘਣਜੀਵਅਮ੍ਰਿਤ, ਨੀਮਾਸਤਰ ਅਤੇ ਭ੍ਰਮਅਸਤਰ ਵਰਗੇ ਮੁੱਖ ਬਾਇਓ-ਇਨਪੁਟਸ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਬਾਰੇ ਵਿਹਾਰਕ ਸਿਖਲਾਈ ਵੀ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ।

ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ ਭਲਾਈ ਵਿਭਾਗ, ਰੋਪੜ ਤੋਂ ਡਾ. ਪਰਮਿੰਦਰ ਚੀਮਾ ਨੇ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਕਲੱਸਟਰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ। ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਸਫਲ ਅਮਲ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ, ਰੂਪਨਗਰ ਅਤੇ ਕੇਵੀਕੇ ਰੋਪੜ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਯਤਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸੰਭਵ ਹੋਇਆ।